Τι είναι το έγκαυμα;
Είναι ιστικές βλάβες που προκαλούνται από την εφαρμογή θερμότητας, ψύχους (κρυοπάγημα), χημικών ουσιών, ηλεκτρικού ρεύματος ή ακτινοβολίας στο σώμα. Η έκταση της βλάβης (βάθος του εγκαύματος) είναι αποτέλεσμα της έντασης της θερμότητας (ή άλλης έκθεσης) και της διάρκειας της έκθεσης.
Πως κατηγοριοποιούνται τα εγκαύματα;
Μερικού πάχους: Τα εγκαύματα 1ου βαθμού προσβάλλουν τις επιφανειακές στιβάδες της επιδερμίδας. Τα 2ου βαθμού εκτείνονται σε διάφορο πάχος στην επιδερμίδα (με σχηματισμό φυσαλίδων), και σε τμήμα του χορίου. Ολικού πάχους: Τα 3ου βαθμού χαρακτηρίζονται από καταστροφή όλων των στοιχείων του δέρματος και θρόμβωση του υποδορίου πλέγματος.
Ποια είναι τα συμπτώματα και τα σημεία των εγκαυμάτων;
1ου βαθμού: Ερύθημα (ερυθρότητα) του προσβεβλημένου δέρματος που ασπρίζει με την πίεση και υπάρχει πόνος.
2ου βαθμού: Δέρμα ερυθρό με φυσαλίδες (φουσκάλες) και πολύ επώδυνο
3ου βαθμού: Δέρμα σκληρό διαφορετικής χροιάς και χωρίς πόνο.
Ποιες είναι οι πρώτες βοήθειες στην αντιμετώπιση του εγκαύματος;
Πρώτιστης σημασίας για τον οποιοδήποτε θέλει να βοηθήσει έναν εγκαυματία είναι η εξασφάλιση της δικής του προσωπικής ασφάλειας. Πρέπει κανείς να λάβει υπόψη τις συνθήκες του ατυχήματος και τους κινδύνους που ακόμα μπορεί να είναι υπαρκτοί όπως πυρκαγιά, ηλεκτροπληξία, χημικά. Επόμενο βήμα είναι η διακοπή της διαδικασίας του εγκαύματος. Ρούχα που δεν έχουν κολλήσει στην εγκαυματική επιφάνεια πρέπει να αφαιρούνται με προσοχή. Οι περιοχές του εγκαύματος πρέπει να ξεπλένονται με άφθονο κρύο νερό μέχρι την παροχή ιατρικής βοήθειας. Εφαρμογή οδοντόκρεμας ή άλλων κρεμών ή και "κρεμμυδιών" δεν έχει θέση ούτε και ουσιαστικό όφελος. Το δέρμα που έχει υποστεί έγκαυμα πρήζεται σύντομα γι' αυτό είναι σημαντικό να αφαιρέσετε το συντομότερο οτιδήποτε δρα περιοριστικά όπως κοσμήματα ακόμα και αν βρίσκονται εκτός περιοχής εγκαύματος. Αν το έγκαυμα οφείλεται σε χημικές ουσίες ξεπλύνετε με άφθονο νερό για πολλή ώρα και συγχρόνως επισκεφτείτε το νοσοκομείο για να γίνει αν χρειάζεται και πιο ειδική αντιμετώπιση.
Πως αντιμετωπίζονται τα ελαφρά εγκαύματα;
Τα περισσότερα εγκαύματα είναι μικρά, δεν έχουν ένδειξη εισαγωγής σε Μονάδα Εγκαυμάτων, και αντιμετωπίζονται εύκολα μετά από τις κατάλληλες οδηγίες που θα δοθούν από έναν πλαστικό χειρουργό. Πρόκειται για επιφανειακά εγκαύματα <10% 2="" -="" 3="" br=""> Αρχικά είναι απαραίτητη η πλύση με τρεχούμενο δροσερό νερό για 10 λεπτά. Θα πρέπει να ξανατονίσουμε ότι πρέπει να αποφεύγεται η χρήση οδοντόκρεμας και άλλων μη ιατρικών σκευασμάτων. Αμέσως μετά τις πλύσεις με νερό εφαρμόζουμε αντιβιοτικά διαλύματα (Betadine) ή αντιβιοτικές αλοιφές (Fucidin, Bactroban, αργυρούχος σουλφαδιαζίνη) και συνήθως δε χρειάζεται λήψη αντιβίωσης από το στόμα. Η επίδεση με γάζες και επιδέσμους είναι απαραίτητη μόνο σε εγκαύματα που έχουν φυσσαλίδες, οπότε σε αυτήν την περίπτωση γίνονται αλλαγές κάθε 2 ήμερες και είναι χρήσιμη η παρακολούθηση από πλαστικό χειρουργό. Τα εγκαύματα στο πρόσωπο είναι προτιμότερο να παραμένουν ανοικτά, ενώ για τα εγκαύματα στα χέρια είναι απαραίτητη η ανάρτηση για τον περιορισμό του οιδήματος. Στα εγκαύματα, όπως και σε κάθε τραύμα, μη φοβάστε το νερό. Οι πλύσεις με νερό και το λουτρό βοηθούν στην ομαλή επούλωση των τραυμάτων, Απλά με το νερό θα πρέπει να αποφεύγετε τη μακρά επαφή και διαβροχή του τραύματος. Επομένως πριν κάθε αλλάγη πρέπει να πλένετε την εγκαυματική επιφάνεια. Εάν στη διάρκεια της θεραπείας εμφανιστεί κάποιο πρόβλημα, είτε επιμόλυνση της εγκαυματικής επιφάνειας, είτε μετατροπή ενός επιφανειακού εγκαύματος σε βαθύ, είτε εάν το έγκαυμα δεν δείχνει τάση επούλωσης σε 2-3 εβδομάδες, ο ασθενής πρέπει να παραπέμπεται για αντιμετώπιση στην πλησιέστερη Μονάδα Εγκαυμάτων ή σε εξειδικεύμενο πλαστικό χειρουργό.
Τι κάνουμε μετά την επούλωση ενός εγκαύματος;
Όταν το έγκαυμα επουλωθεί, καλό είναι η νεοσχηματισμένη επιδερμίδα να φροντίζεται με ενυδατικές αλοιφές που περιέχουν διάφορους προστατευτικούς παράγοντες όπως βιταμίνη D και πανθενόλη (Bepanthol, Aquathenol, Cicalfate κτλ) και φυσικά η χρήση αντηλιακών με υψηλό δείκτη προστασίας (SPF 50). Επίσης μπορεί να χρειαστεί η εφαρμογή ειδικών αλοιφών για την πρόληψη δύσμορφων ουλών.
Πως αντιμετωπίζονται οι μετεγκαυματικές ουλές;
Η αντιμετώπιση των μετεγκαυματικών ουλών σε δεύτερο στάδιο μπορεί να απαιτεί τη χρήση μοσχευμάτων δέρματος, κρημνών ( δέρμα, λίπος ή και μύες από γειτονικές υγιείς περιοχές του σώματος μεταφέρονται στις περιοχές του εγκαύματος), καθώς επίσης τη χρήση ειδικών συσκευών, όπως είναι οι διατατήρες δέρματος. Με τη βοήθεια αυτών των επεμβάσεων, οι οποίες γίνονται σταδιακά και μπορεί να είναι περισσότερες από μια, καθώς και με τη χρήση ειδικών επιθεμάτων σιλικόνης και πιεστικών ενδυμάτων, υπάρχει δυνατότητα να βελτιωθεί σημαντικά η επιφάνεια του σώματος που υπέστη έγκαυμα, τόσο από αισθητική, όσο και από λειτουργική άποψη. Σημαντικό ρόλο παίζει αφενός η άψογη συνεργασία μεταξύ πλαστικού χειρουργού-ασθενή και αφετέρου η κατανόηση του προσδοκώμενου αποτελέσματος, ώστε να υπάρχουν ρεαλιστικές προσδοκίες.